Chuẩn hóa lại quy trình chế biến
Nem thịt Lạc Sơn vốn là đặc sản của huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Ngày xưa, vào những dịp lễ Tết, người dân Quảng Nam thường tiếp đón khách bằng xâu nem thịt, cùng nhâm nhi vài chén rượu khai xuân. Nhưng theo thời gian, nem thịt Lạc Sơn dần trở nên mai một và bị thay thế bởi những loại nem chua hay thức ăn ngon khác.
Là một người con của mảnh đất Quế Sơn, chị Nguyễn Thị Hiền từ một chuyên viên Marketing trong lĩnh vực bất động sản đã rẽ hướng sang con đường khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp và thực phẩm. Từ năm 2017, chị Nguyễn Thị Hiền và anh Hồ Ngọc Hiệp đã cùng nhau thành lập và xây dựng thương hiệu HTX Nông Nghiệp Lạc Sơn. Cho đến đầu năm 2023, chị Hiền cùng đội ngũ mới bắt tay vào thực hiện dự án chuẩn hóa quy trình sản xuất và thương mại hoá đặc sản nem thịt Lạc Sơn, và phải mất 6 tháng để hoàn thiện quy trình và công thức chế biến.

Nem Lạc Sơn - Đặc sản truyền thống của người dân xứ Quảng không thể thiếu trong những ngày lễ Tết
“Một trong những yếu tố khiến nem Lạc Sơn trở nên bị mai một là vì thời gian bảo quản rất ngắn. Do đó, ngoài việc chuẩn hóa lại quy trình chế biến nem thịt Lạc Sơn, dự án còn tập trung tìm kiếm phương pháp bảo quản nem được lâu hơn, nhưng vẫn đảm bảo về vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm”, chị Hiền cho biết.
Nguyên liệu làm nem thịt Lạc Sơn được chị Hiền lựa chọn từ thịt vừa mới mổ, còn nóng, được chế biến chung với các loại gia vị tự nhiên như tiêu, tỏi, ớt, củ riềng, sả,… Điểm khác biệt của nem Lạc Sơn là sử dụng lá đinh lăng như một loại dược liệu và lên men tự nhiên bằng vi sinh vật có trong lá ổi (probiotic), sau đó gói bằng lá chuối và ủ trong vài ngày.
Để nem được sử dụng lâu hơn, Lạc Sơn đã áp dụng phương pháp sấy và hút chân không để kháng khuẩn, ngăn ngừa vi sinh vật phát triển. Nhờ đó, nem thịt Lạc Sơn của chị Hiền có thể giữ nguyên hương vị đậm đà, phảng phất hương thơm của lá ổi, sả, riềng xen lẫn vị cay cay của ớt, tỏi và chút dịu nhẹ của lá đinh lăng.

HTX Nông nghiệp Lạc Sơn đang nỗ lực xây dựng thương hiệu, chuẩn hóa quy trình và mở rộng quy mô sản xuất.
Gắn kết tình đồng hương và lưu giữ văn hóa
Dự án khởi nghiệp “Nem Lạc Sơn” đã mang về gần 200 triệu mỗi tháng cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, dự án còn hỗ trợ tạo công ăn việc làm cho nhiều nhân công trên địa bàn huyện Quế Sơn, tạo thu nhập ổn định cho hơn 40 nhân công đang làm việc tại HTX Nông nghiệp Lạc Sơn.
“Dự án nem Lạc Sơn có những định hướng rõ ràng từ khi mới bắt đầu, từ quy trình sản xuất cho đến thị trường phân phối đều đã được chuẩn bị sẵn. Nem Lạc Sơn là sản phẩm nông nghiệp độc đáo, được nhiều thực khách ưa chuộng và khách du lịch cũng tìm đến mua về như món quà lưu niệm”, chị Hiền cho biết.
Hiện nay, nem Lạc Sơn được phân phối chính tại hai thị trường Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh thông qua hình thức bán lẻ tại các cửa hàng, trưng bày sản phẩm tại hội chợ và bỏ sỉ cho nhà hàng. Nói về lý do tập trung phát triển ở hai thị trường này, chị Hiền cho biết bởi đây là hai thành phố mà số lượng người con Quế Sơn nói riêng và Quảng Nam nói chung đến lập nghiệp rất đông.
"Ngày nay, người ta có thể quên mất hình dáng và cách làm nem Lạc Sơn. Nhưng chỉ cần một lần nếm thử lại hương vị, thì những dư âm và hồi ức thuở ngày thơ ấu bỗng chốc sống dậy, mạnh mẽ và khắc khoải. Khiến người ta không khỏi mang mác nỗi nhớ về quê hương", chị Hiền nói.

Nem Lạc Sơn - Giá vị văn hóa truyền thống và niềm tự hào xứ Quảng
Đầy đặn trong từng miếng nem là những mong muốn của đội ngũ khởi nghiệp dự án nem Lạc Sơn. Mong muốn "hồi sinh" thức ngon đặc sản quê nhà và mang nó đến gần hơn với thực khách đam mê ẩm thực truyền thống. Nhưng quan trọng nhất, là để có thể gợi lên một chút nỗi niềm về quê hương và gắn kết những người đồng hương xa xứ. Đó là mong ước cá nhân nhỏ nhoi của chị Hiền khi hết mình vun vén cho dự án khởi nghiệp nem Lạc Sơn.
Sau khi ghi dấu ấn tại Top 10 SURF 2023, đội ngũ khởi nghiệp nem Lạc Sơn tiếp tục hoàn thiện và phát triển sản phẩm. Nhờ đó, nem Lạc Sơn đã có thể đạt được các tiêu chí về hồ sơ chứng nhận OCOP và dự kiến sẽ được cấp chứng nhận OCOP 3 sao vào tháng 9/2024.

Đại diện dự án Nem Lạc Sơn thuyết trình tại Cuộc thi SURF 2023 đạt trong top 10 trong các dự án khởi nghiệp
Sau khi đã có chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao, chị Hiền và đội ngũ khởi nghiệp sẽ có tiền đề cơ sở để đẩy mạnh quảng bá sản phẩm nem Lạc Sơn đến các thị trường khác và tiếp cận được nhiều hơn với khách du lịch Đà Nẵng. Dự kiến trong 3 tháng đầu tiên năm 2025, chị Hiền sẽ tiến hành bán thí điểm sản phẩm nem Lạc Sơn tại thị trường Hà Nội.
Vũ Hà